ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΈΚΦΡΑΣΗΣ- ΈΚΘΕΣΗΣ Β' Λυκείου

Νέες ψηφιακές προκλήσεις

      Λέγεται πως η ηλεκτρονική επανάσταση των ημερών μας μπορεί να φέρει στη

ζωή των ανθρώπων μεγαλύτερες και σημαντικότερες αλλαγές από αυτές που

προκάλεσε η αντίστοιχη τεχνολογική. Το βέβαιο είναι πως ανάμεσα στις δύο αυτές

επαναστάσεις υπερέχει η ηλεκτρονική σε ένα ουσιώδες σημείο: η ανάπτυξη της

τεχνολογίας επέκτεινε τη σωματική δύναμη του ανθρώπου, προσφέροντάς του

μηχανές που τον απάλλαξαν απ’ το βαρύ σωματικό μόχθο. Η ηλεκτρονική

επανάσταση, πέρα απ’ τη σωματική, επεκτείνει και τη διανοητική του δύναμη,

αφού θέτει στην υπηρεσία του σκεπτόμενες μηχανές.

      Κάθε μέρα γίνεται λόγος για νέους τομείς εφαρμογής των ηλεκτρονικών

επιτευγμάτων, που όλο και δυναμικότερα εισβάλλουν στη ζωή μας. Οι υπολογιστές

είναι μόνο μία πρόγευση όσων η ψηφιακή τεχνολογία μας επιφυλάσσει την

επαύριον. Πολλοί όμως άνθρωποι διαπιστώνουν έντονο προβληματισμό για τους

κινδύνους που κρύβονται πίσω απ’ το λαμπερό περίβλημα των ηλεκτρονικών

επιτευγμάτων.

      Κατά πρώτο λόγο στο διαδίκτυο δεν είναι δυνατός ο έλεγχος στο είδος και την

ποιότητα των πληροφοριών. Οτιδήποτε επιθυμεί ένας πομπός να μεταδώσει,

μεταδίδεται. Από αγγελίες ερωτικής φύσης μέχρι οδηγίες κατασκευής μιας βόμβας.

Έτσι ο άνθρωπος, και ιδιαίτερα ο νέος, μένει απροστάτευτος στην ηλεκτρονική

χυδαιότητα που ξεχύνεται από την οθόνη του υπολογιστή, για να μπει στον

προσωπικό χώρο του και τελικά στην ψυχή του. Το πιο ανησυχητικό είναι πως

θρησκευτικές αιρέσεις, επιτήδειοι επιχειρηματίες, φασιστικές ομάδες και γενικά

όσοι έχουν σκοπό τον εκμαυλισμό των νέων γνωρίζουν καλά αυτές τις δυνατότητες

και πρώτοι αυτοί σπεύδουν να τις αξιοποιήσουν.

      Επίσης σημαντικό μέρος της ανθρώπινης ζωής δαπανάται άσκοπα μπροστά

στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Είναι βέβαια θελκτικό και μαγευτικό το

ηλεκτρονικό κουτί με τις απεριόριστες δυνατότητες και τις ωφέλιμες υπηρεσίες,

αλλά δεν παύει να είναι ένα μηχάνημα που στη χρήση του θυσιάζουμε πολύτιμο

ελεύθερο χρόνο και κυριότερα την άμεση επαφή και την κατά πρόσωπο

επικοινωνία με το συνάνθρωπο. Το δυστύχημα , λοιπόν, είναι πως το τελευταίο

μέσο που δημιουργήσαμε, για να έρθουμε σε στενότερη επαφή με το συνάνθρωπο,

απειλεί να τον υποκαταστήσει.

       Τέλος οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αυξάνουν την ισχύ της εξουσίας. Της

δίνουν τη δύναμη να συγκεντρώνει, να αποθηκεύει και να διασταυρώνει 2

πληροφορίες που αφορούν τη ζωή, τα πολιτικά φρονήματα και τις διαπροσωπικές

σχέσεις των ανθρώπων. Αυτό φέρνει στο μυαλό όσα προφητικά περιέγραψε ο Τζ.

Όργουελ στο βιβλίο του 1984 για τον ηλεκτρονικό έλεγχο της ανθρώπινης

συμπεριφοράς. Γιατί στα χέρια ενός αυταρχικού καθεστώτος τα ηλεκτρονικά μέσα

μπορούν να καταστούν όργανα στυγνής εκμετάλλευσης και ποδηγέτησης των

ανθρώπων.

       Φαίνεται, λοιπόν, πως με την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής τεχνολογίας

απελευθερώσαμε δυνάμεις που δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε

σωστά. Για να καταστούν αληθινά ωφέλιμες, πρέπει το χέρι που τις θέτει σε

εφαρμογή να ανήκει σε άνθρωπο πνευματικά και ηθικά ακέραιο. Ειδάλλως θα

στραφούν εναντίον του.

Μάριος Ιωάννου, εφημ. Φιλελεύθερος, 21/11/13

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (100-

120 λέξεις)

Μονάδες 25

Β1. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 80 έως 100 λέξεων το περιεχόμενο του

αποσπάσματος που ακολουθεί: «…Φαίνεται, λοιπόν, πως με την ανάπτυξη της

ηλεκτρονικής τεχνολογίας…….να χρησιμοποιήσουμε σωστά.»

Μονάδες 10

Β2 α. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της τέταρτης παραγράφου του κειμένου:

«Επίσης σημαντικό μέρος της ανθρώπινης ζωής…………απειλεί να τον υποκαταστήσει.»

Μονάδες 3

Β2 β. Να βρείτε του τρόπους ανάπτυξης της τρίτης παραγράφου του κειμένου:

«Κατά πρώτο λόγο στο διαδίκτυο……..να τις αξιοποιήσουν.»

Μονάδες 4

Β3 α. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά απ’ τις παρακάτω λέξεις του

κειμένου: προκάλεσε, λόγος, σπεύδουν, ποδηγέτησης, ακέραιο.

Μονάδες 5

Β3 β. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά απ’ τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

μπορεί, υπερέχει, κατασκευή, αυταρχικού, ωφέλιμες.

Μονάδες 5

Β4 α. Να γράψετε τέσσερις προτάσεις, χρησιμοποιώντας σε κάθε πρόταση μία απ’

τις τέσσερις λέξεις που σας δίνονται: σπεύδουν, άσκοπα, υποκαταστήσει, ειδάλλως

Μονάδες 4

Β4 β. Να αναγνωριστεί το είδος της σύνταξης (ενεργητικής ή παθητικής) στις

παρακάτω προτάσεις του κειμένου και να μετατραπεί η κάθε σύνταξη στην

αντίθετή της:

α) «η ηλεκτρονική επανάσταση, πέρα απ’ τη σωματική, επεκτείνει και τη διανοητική του δύναμη, αφού θέτει στην υπηρεσία του σκεπτόμενες μηχανές.»

β) «Τέλος οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αυξάνουν την ισχύ της εξουσίας.».

Μονάδες 4

Γ. Το διαδίκτυο κατά καιρούς έχει δεχθεί πολλές αρνητικές κριτικές, εξαιτίας των

επιπτώσεων που προκαλεί η κακή του χρήση. Σε συζήτηση που διεξάγεται στην τάξη

σας, στα πλαίσια του μαθήματος της πληροφορικής, να αναφερθείτε στις θετικές

του πλευρές και να υποδείξετε τους τρόπους με τους οποίους θα διασφαλιστεί η

σωστή του χρήση. (έως 450- 500 λέξεις)

Μονάδες 40