ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ/ ΕΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ/ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ/ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ

Παιδιά που δεν ξέρουν τι θα πει σχολείο

Η ανθρώπινη ευημερία, το υπέρτατο αγαθό που επαγγέλλεται κάθε πολιτική εξουσία και κοινωνία εξαρτάται άμεσα από την παροχή βασικής εκπαίδευσης με ίσους όρους για όλους. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της ετήσιας έκθεσης της Unicef για την κατάσταση των παιδιών στον κόσμο στο κατώφλι του 2004, η οποία παρουσιάζεται σήμερα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Σύμφωνα με την έκθεση, η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στα κορίτσια θα βελτίωνε σημαντικά άλλους δείκτες ευημερίας, καθώς σήμερα η πλειονότητα των χωρών με τα χαμηλότερα ποσοστά εγγραφής κοριτσιών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας, όπου περισσότερα από το 15% των παιδιών χάνουν τη ζωή τους πριν συμπληρώσουν τα πέντε τους χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα διατηρεί ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά βρεφικής και παιδικής θνησιμότητας (0,5%) ενώ τη θλιβερή πρωτιά έχει η Σιέρα Λεόνε με ποσοστό 28,4%. 

Το προσδόκιμο επιβίωσης είναι ιδιαίτερα υψηλό στη χώρα μας συγκριτικά με τον υπόλοιπο πλανήτη, καθώς αγγίζει τα 78 έτη ζωής, ενώ την πρώτη θέση διατηρούν οι Ιάπωνες (81 χρόνια), ενώ μόλις τα 33 χρόνια φθάνουν κατά μέσο όρο οι κάτοικοι της Ζάμπια.

Από τους υπόλοιπους δείκτες που παρουσιάζει η έκθεση, αξίζει να σημειωθεί ότι μηδενικά ποσοστά αναλφαβητισμού εμφανίζουν μόνο οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και τα νησιά Mπαρμπέιντος, ενώ η Ελλάδα έχει 3% αναλφαβητισμό. Στον αντίποδα, οι αφρικανικές χώρες υπολείπονται ακόμη αρκετά, με πρώτη σε αναλφαβητισμό τη Νιγηρία (84%). Από τα 121 εκατομμύρια παιδιά που απέχουν από τη σχολική διαδικασία ανά τον κόσμο, τα 65 εκατομμύρια είναι κορίτσια. Υπολογίζεται ότι το 83% όλων των κοριτσιών που δεν υπήρξαν μαθήτριες ζουν στην Αφρική, τη Νότια Ασία και τον Ειρηνικό.

Η έκθεση δείχνει ότι τα κορίτσια που αποστερούνται εκπαίδευσης είναι πιο ευάλωτα στη φτώχεια, την πείνα, τη βία, την κακοποίηση, την εκμετάλλευση και τη διακίνηση και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από ασθένειες. Διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες και τα διεθνή χρηματοοικονομικά ιδρύματα απέτυχαν να σταθούν στο ύψος των δεσμεύσεών τους να χρηματοδοτήσουν την εκπαίδευση. Αυτό πιθανότατα αποδίδεται στην τρέχουσα ενασχόληση με την ασφάλεια, η οποία σχεδόν μονοπώλησε τα επενδυτικά προγράμματα.

Η Unicef, στο πλαίσιο του απολογισμού δράσης της, αναφέρει το παράδειγμα 13 χωρών, στις οποίες εφαρμόστηκαν προγράμματα με στόχο την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση. Ειδικότερα, στο Αφγανιστάν, η εκστρατεία «Πίσω στο Σχολείο» έδωσε τη δυνατότητα σε 4 εκατομμύρια παιδιά να εγγραφούν στο σχολείο και από αυτά το ένα εκατομμύριο ήταν κορίτσια.

Παρατηρήσεις

1.      Κάθε φράση αναφέρεται αντίστοιχα σε μία παράγραφο. Απαντήστε χαρακτηρίζοντας       

                                                                                                                σωστή   λάθος

α	Το κείμενο ξεκινά από μια γενική κρίση
β	Τα στατιστικά στοιχεία συσχετίζουν την εκπαίδευση των κοριτσιών με
	την παιδική θνησιμότητα
γ	Το πρόβλημα του αναλφαβητισμού παρουσιάζεται πολύ σημαντικό σ’
	όλο τον κόσμο
δ	Η απουσία εκπαίδευσης κάνει τον πληθυσμό και κυρίως τα κορίτσια πιο
	ευάλωτο σε πολλά άλλα προβλήματα
ε	Τα εκπαιδευτικά προγράμματα όταν χρηματοδοτούνται και
	εφαρμόζονται φέρνουν αποτελέσματα

2.      Κάθε φράση αναφέρεται αντίστοιχα σε μία παράγραφο. Απαντήστε σύντομα:

α. Ποιες είναι οι δύο έννοιες που συνδέονται στην πρώτη παράγραφο;

β. Ποιες είναι οι δύο έννοιες που συνδέονται στην δεύτερη παράγραφο;

γ. Ποιος είναι ο χαρακτήρας κυρίως των θυμάτων του αναλφαβητισμού; (τρίτη παράγραφος)

δ. Τι εμπόδισε την χρηματοδότηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων; (τέταρτη  παράγραφος)

ε. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Unicef μπορεί να κάνει κάτι θετικό για την αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού; (πέμπτη παράγραφος)

3.      Εντοπίστε και εξηγήστε τη μεταφορική φράση της πρώτης παραγράφου.

4.      Να βρεθούν συνώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου: επαγγέλλεται, ευημερία, προσδόκιμο, ευάλωτα, δεσμεύσεων.

5.      Όπως προκύπτει από την τρίτη και τέταρτη παράγραφο  ο αναλφαβητισμός πλήττει κυρίως τα κορίτσια και ευθύνεται για πλήθος άλλα προβλήματα; Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό; Τι δείχνει για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία;

6. Ποια σημαντικά προβλήματα επιφέρει ο αναλφαβητισμός; Εξετάστε το πρόβλημα από ατομική, εθνική και παγκόσμια σκοπιά. Γράφετε επιστολή σε εφημερίδα συμμετέχοντας σε δημόσιο διάλογο από τη στήλη των αναγνωστών.