ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ/ ΕΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ/ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ/ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ

Η «Generation Z» ΚΑΤΑΡΓΕΙ ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΤΩΝ ΓΕΝΕΩΝ

Σίγουρα οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, έχουμε ακούσει τον όρο «millennials», που στα ελληνικά συνήθως το μεταφράζουμε ως «τα παιδιά της χιλιετίας».

Είναι όσοι και όσες γεννήθηκαν κυρίως στην δεκαετία του ‘80 και ενηλικιώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Είναι οι άνθρωποι που έζησαν την μετάβαση στην εποχή των social media και τη δυνατότητα πρόσβασης στην υψηλή τεχνολογία με χαμηλό κόστος και σε όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής.

Είναι όμως και η γενιά που βίωσε την 11η Σεπτεμβρίου και δύο μεγάλες οικονομικές κρίσεις το 2000 και το 2008 και αυτό καθόρισε την μετέπειτα εξέλιξή της. Θα λέγαμε ότι είναι η γενιά της χαμένης αθωότητας που κλήθηκε, όταν έφτασε στην ώριμη παραγωγική της ηλικία, να αντιμετωπίσει την κρίση της παγκοσμιοποίησης, την έξαρση της μετανάστευσης και μια οικονομική κρίση που επιμένει μέχρι και σήμερα.

Ωστόσο αυτό που έρχεται μετά τους millennials είναι μια γενιά πολύ πιο ελπιδοφόρα για το μέλλον, πολύ πιο προσγειωμένη στις συνθήκες που ζούμε και γεννήθηκε μέσα στις κατακλυσμιαίες αλλαγές που περιγράψαμε παραπάνω, γεγονός που την κάνει πολύ πιο συνειδητοποιημένη, να πιστεύει περισσότερο στις δυνάμεις της και να είναι έτοιμη να καταργήσει το χάσμα των γενεών.

Είναι η generation Z (gen Z) ή γενιά Ζ στα ελληνικά, μια γενιά που γεννήθηκε μαζί με τα smartphones, που δεν γνωρίζει πως είναι να ζεις χωρίς social media, που επικοινωνεί χωρίς πολλά λόγια, με λίγα emoticons και μερικά βίντεο (κάτι που έχει γίνει ήδη εφιάλτης για τους διευθυντές και εκδότες των παραδοσιακών media) και που σε αντίθεση με τους millennials προστατεύει πολύ περισσότερο την ιδιωτικότητά της.

Γι’ αυτό και χρησιμοποιεί πολύ λιγότερο το Facebook (έρευνες δείχνουν ότι οι εφηβικές ηλικίες αποφεύγουν το Facebook και χρησιμοποιούν αντ’ αυτού πλατφόρμες όπως το Snapchat, ή to Whisper). Σε αντίθεση με τους millennials που μεγάλωσαν οι περισσότεροι σε οικογένειες με δύο εισοδήματα και πολλές πιστωτικές κάρτες, η gen Z είδε τους γονείς της να μένουν άνεργοι και αυτό τους κάνει πιο επιφυλακτικούς αναφορικά με το μέλλον τους αλλά και πιο επινοητικούς με την έννοια ότι αναζητούν ευκαιρίες για να κάνουν τη δική τους δουλειά και να τρέξουν τις δικές τους ιδέες.

Η gen Z είναι η γενιά των παιδιών που γεννήθηκαν λίγο πριν ή λίγο μετά τη χιλιετία αλλά μαζί της κουβαλά μια νέα φιλοσοφία για την επικοινωνία, την εργασία και την καθημερινή ζωή που θα επηρεάσει, έχει ήδη επηρεάσει, τις προηγούμενες γενιές. Το αποκαλούμενο «φαινόμενο gen Z».

Αυτή η γενιά, η μονίμως δικτυωμένη είναι αυτή που θα επιβάλει τους όρους της επικοινωνίας και εργασίας στο άμεσο μέλλον και θα καταργήσει αυτό που κάποτε αποκαλούσαμε «χάσμα γενεών» λέει στο CNN Greece ο ελληνικής καταγωγής Τομ Κουλόπουλος, ερευνητής, σύμβουλος επιχειρήσεων και συγγραφέας μεταξύ πολλών βιβλίων, του best seller «The Gen Z effect», το οποίο έγραψε σε συνεργασία με τον Νταν Κέλντσεν.

«Μπαίνουμε σε ένα μέλλον που θα υπερβούμε τους παλιούς διαχωρισμούς των γενεών. Δηλαδή σε μια κατάσταση όπου η ηλικιακή διαφορά των γενεών θα είναι λιγότερο σημαντική από την συμπεριφορά τους στην καθημερινή ζωή. Όταν για παράδειγμα βλέπεις σήμερα μια γιαγιά να επικοινωνεί στο skype με τον πεντάχρονο εγγονό της είναι και οι δύο gen Z. Έχοντας λοιπόν σήμερα στις περισσότερες επιχειρήσεις εργαζόμενους ακόμη και από πέντε γενιές να εργάζονται μαζί, το να βάζουμε ετικέτες στην κάθε γενιά είναι νομίζω αντιπαραγωγικό. Η πραγματικότητα είναι ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον πλούτο των γενεών για να γίνουμε πιο καινοτόμοι και δημιουργικοί γιατί όπως είπα διαφορετικές γενιές δουλεύουν πλέον δίπλα- δίπλα ενώ και οι γενιές που συνταξιοδοτούνται παραμένουν ενεργές οικονομικά και πνευματικά.»

Σήμερα όντως μια γιαγιά μπορεί να χρησιμοποιήσει το τάμπλετ της για να μιλήσει με το εγγόνι της στην άλλη άκρη του κόσμου. Ένα παιδί από την Κένυα που οι γονείς του βγάζουν μεροκάματο 5 δολάρια μπορεί να παρακολουθήσει on line μαθήματα στο ΜΙΤ. Ένας άνεργος μεσήλικας να ξεκινήσει μια επιχειρηματική ιδέα και να την χρηματοδοτήσει μέσω του indigogo ή του kickstarter, εργαλεία που δεν μπορούσε καν να φανταστεί στο παρελθόν ότι μπορεί να έχει.

Η gen Z με λίγα λόγια είναι κάτι περισσότερο από μια γενιά. Είναι ένας τρόπος ζωής και συμπεριφοράς που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα εργαλεία που μας δίνει η τεχνολογία.

Αλλά και από ένα ακόμη στοιχείο. Τη δημογραφική εξέλιξη των κοινωνιών.

Ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται η ηλικία των ανθρώπων που παραμένουν στην αγορά εργασίας είναι πολύ υψηλότερος από το ρυθμό με τον οποίο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής. Γι αυτό και το 2020 προβλέπεται ότι θα είναι σύνηθες να βλέπεις σε έναν εργασιακό χώρο πέντε γενιές να εργάζονται μαζί.

Αν πάρουμε για παράδειγμα το γεγονός ότι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία χρηστών του Facebook αυτή τη στιγμή είναι οι άνω των 55 και ότι η αυτή η γενιά, αν και με καθυστέρηση, κάνει κτήμα της τις τεχνολογίες επικοινωνίας, καταλαβαίνουμε ότι η gen Z είναι κάτι πολύ περισσότερο από τους σημερινούς έφηβους ή 20ρηδες.

Κώστας Πλιάκος , CNN Greece

Διαδικτυακή πηγή: http://www.cnn.gr/focus/story/72509/h-generation-z-katargei-to-xasma-ton-geneon

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Α.1  Αφού διαβάσετε το κείμενο να διατυπώσετε με συντομία τον ορισμό του χάσματος των γενεών.  Μέσα από ποια παραδείγματα του αρθρογράφου καταλήξατε στην παραπάνω διατύπωση;

(10 Μονάδες)

Α.2 «…η gen Z είναι κάτι πολύ περισσότερο από τους σημερινούς έφηβους ή 20ρηδες.» Ποια άποψη υποστηρίζεται για τη γενιά «Ζ» σύμφωνα με το παραπάνω κείμενο; Απαντήστε τεκμηριωμένα.

(10 Μονάδες)

Β.1 Με ποιο τρόπο αναπτύσσεται η στ’ παράγραφο; «Γι’ αυτό και χρησιμοποιεί …και να τρέξουν τις δικές τους ιδέες.»

(5 Μονάδες)

Β.2 Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή στην θ’ παράγραφο; «Μπαίνουμε σε ένα μέλλον …ενεργές οικονομικά και πνευματικά.»

(5 Μονάδες)

Γ.1 Τι δηλώνουν τα εισαγωγικά στο παραπάνω κείμενο; Να βρείτε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις και να τις αιτιολογήσετε κατάλληλα.

(5 Μονάδες)

Γ.2 κατακλυσμιαίες, επιφυλακτικούς, δικτυωμένη, καινοτόμοι, μεροκάματο. Να βρείτε τα συνώνυμα των παραπάνω λέξεων.

(5 Μονάδες)

Γ.3  «…Είναι ένας τρόπος ζωής και συμπεριφοράς που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα εργαλεία που μας δίνει η τεχνολογία». Να προσδιορίσετε το είδος της σύνταξης και να το μετατρέψετε στην άλλη μορφή της. Για ποιο λόγο ο αρθρογράφος επιλέγει αυτό το είδος σύνταξης;

(10 Μονάδες)

Δ. Σε ομιλία σας στη Βουλή των Εφήβων, αναφέρεστε στα αίτια δημιουργίας του χάσματος γενεών τα τελευταία χρόνια καθώς και για ποιους λόγους έχει λάβει σήμερα ευρύτερες διαστάσεις. Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι το χάσμα αυτό μπορεί να γεφυρωθεί; (300- 400 λέξεις)

(50 Μονάδες)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ:                                                             

Α.1

α) Ορισμός: Με τον όρο «χάσμα γενεών» υποδηλώνονται οι μεγάλες διαφορές που χωρίζουν δύο επάλληλες γενιές ,τη γενιά των ωρίμων που βρίσκεται στο προσκήνιο της κοινωνικής δραστηριότητας και τη νέα γενιά που ετοιμάζεται να τη διαδεχτεί. Οι διαφορές αυτές αναφέρονται στην αντίληψη του κόσμου, στο νόημα της ζωής, στο κύρος των αξιών ,στους τρόπους καθημερινής συμπεριφοράς κ.α.

β) Παραδείγματα του αρθρογράφου: Αναφορά στις γενιές των «millennials» και της «generation z», καθώς και στα χαρακτηριστικά τους.

Α.2

Γενιά «Ζ»: Μια γενιά με διευρυμένη ηλικιακή ταυτότητα καθώς ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της είναι η διαχείριση της ψηφιακής τεχνολογίας. (αναφορά α) στη συνέντευξη του Τομ Κουλόπουλου και β) στη διαπίστωση του δημοσιογράφου για τη δημογραφική εξέλιξη των κοινωνιών.)

Β.1

Τρόπος ανάπτυξης- οργάνωσης: Σύγκριση – Αντίθεση (Σε αντίθεση με…) Συγκρίνονται οι γενιές των «millennials» και της «generation Z» και εντοπίζονται οι επί μέρους διαφορές τους.

Β.2

α) Διαρθρωτικές λέξεις με τις οποίες επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ των περιόδων της παραγράφου:

«Δηλαδή..»: επεξήγηση

«…για παράδειγμα…»: παραδείγματα

«…λοιπόν…»: συμπέρασμα

«…γιατί…»: αίτιο- αποτέλεσμα

β) επανάληψη λέξης: γενιά (…των γενεών,... γενιές, …γενιά… γενιές)

γ) η συνοχή της παραγράφου επιτυγχάνεται με τη διατήρηση ενιαίου ύφους.

Γ.1

«Generation Z»: ειδική ορολογία

«The Gen Z effect»: αναφορά τίτλου ενός έργου

«Μπαίνουμε σε ένα μέλλον …ενεργές οικονομικά και πνευματικά.»: επανάληψη λόγων που ειπώθηκαν από κάποιον

Γ.2

κατακλυσμιαίες: ραγδαίες

επιφυλακτικούς: προσεκτικούς

δικτυωμένη: συνδεδεμένη

καινοτόμοι: νεωτεριστές

μεροκάματο: ημερομίσθιο

Γ.3

«Είναι ένας τρόπος ζωής και συμπεριφοράς που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα εργαλεία που μας δίνει η τεχνολογία.»

Παθητική σύνταξη:  Τονίζεται η πράξη του υποκειμένου, το αποτέλεσμα της ενέργειας. Χρησιμοποιείται όταν ο συγγραφέας του κειμένου επιθυμεί να δώσει στο ύφος επισημότητα, αντικειμενικότητα, ουδετερότητα. Το κείμενο τότε γίνεται πιο σοβαρό, πιο αξιόπιστο.

Μετατροπή: Οι τεχνολογικές εξελίξεις και τα εργαλεία που μας δίνει η τεχνολογία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς.

Δ.

Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία (θεωρία από το φροντιστηριακό: σελ. 32)

Ζητούμενα:

Α) Αίτια δημιουργίας του χάσματος των γενεών τα τελευταία χρόνια:

(Από το φροντιστηριακό βιβλίο*: σελ. 127- 128)

Β) Για ποιους λόγους έχει λάβει σήμερα ευρύτερες διαστάσεις:

(Από το φροντιστηριακό βιβλίο: σελ. 128- 129)

Γ) Με ποιους τρόπους το χάσμα γενεών μπορεί να γεφυρωθεί:

(Από το φροντιστηριακό βιβλίο: σελ.130- 132)

*το φροντιστηριακό βιβλίο αναφέρεται για συναδέλφους & μαθητές του Ομίλου "Διακρότημα".

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΖΑΡΔΟΥΚΑ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ